Categorie archief: De Alwetende Verteller

De Alwetende Verteller

[Hier een naar zichzelf als titel verwijzende titel] De alwetende verteller

Geef een reactie

Paul: Okay, we bet- what time is it? 
Peter: 8:40. 
Paul: That in, let’s say, twelve hours, all three of you are going to be kaput, okay? 
[Paul keert zich naar de camera en spreekt tot de kijker:] 
Paul: I mean, what do you think? You think they stand a chance? You’re on their side, aren’t you? Who are you betting on, hmm? 

Door Justin Warners

In Funny Games bezoeken twee jongens in polo-outfits een gezin van drie, dat in een riant vakantiehuisje aan het meer vertoeft. Ze komen eieren lenen. De burgerlijke onschuld lijkt compleet, maar wordt al snel doorbroken. Stapje voor stapje gaat het duo, Peter en Paul, over de grenzen van het gezin heen; Peter laat de eieren vallen, dus heeft hij er nog meer nodig. Zou hij niet even die mooie golfclub daar uit kunnen testen? Oeps, nu laat hij zijn nieuwe eieren ook al vallen. De situatie loopt snel uit de hand en het wordt duidelijk dat Peter en Paul zijn gekomen om het gezin te belagen.

Alles lijkt op zijn plaats te staan voor een conventionele thriller over een burgerlijk gezin dat door psychopaten geterroriseerd wordt. Dan komt, als ouders en zoon onder dwang de woonkamer in zijn geleid en ze tegenover de indringers zitten, het bovenstaande citaat. Het is de eerste keer, maar zeker niet de laatste, dat Paul, de leider van het stel, zich tot de kijker van de film wendt. Op een aantal cruciale momenten worden de ontwikkelingen in de film kort gepauzeerd of zelfs aangepast door een beroep op de kijker of op het feit dat de film maar een film is. Lees verder [Hier een naar zichzelf als titel verwijzende titel] De alwetende verteller →

Artikel, De Alwetende Verteller

Wachten op het schot De alwetende verteller

1 reactie

Vladimir: Zullen we maar gaan? 
Estragon: Ja, laten we gaan.  
[Ze bewegen niet] 

Door Justin Warners

Anton Tsjechov zei ooit het volgende over de structuur van verhalen:

“Verwijder alles dat niet relevant is voor het verhaal. Als je in het eerste hoofdstuk zegt dat er een geweer aan de muur hangt, moet deze in het tweede of derde hoofdstuk afgaan. Als er niet met het geweer geschoten wordt, zou het er niet moeten hangen.”

‘Chekhov’s gun’ is sindsdien de naam van een dramatisch principe dat ook buiten de Russische literatuur dankbaar wordt gebruikt door verhalenvertellers van alle soorten en maten. Het principe stelt dat, als een element vroeg in het verhaal sterk benadrukt wordt, dit element later ook een belangrijke rol moet gaan spelen. Als een orakel Oedipus aan het begin van zijn reizen een raadselachtige voorspelling geeft, kun je er donder op zeggen dat die voorspelling uit zal komen. Luke Skywalker leert al snel over the force, en als hij uiteindelijk bij de Death Star aanbelandt kan hij zijn missie alleen volbrengen door the force te gebruiken. Objecten, mensen, en zelfs ideeën kunnen als ‘geweren’ dienen. Het geweer kan zelfs verstopt worden; dat wat aan het begin even voorbij kwam als kleine bijzaak, is uiteindelijk de redding van de held.

Ierse toneelschrijver Samuel Beckett neemt in zijn bekendste werk, Wachten op Godot, een loopje met Tsjechovs geweer. Door constant een verwachting op te wekken die nooit wordt waargemaakt, laat Beckett ons iets zien over de echte wereld die door meer conventionele vormen niet naar het oppervlakte gebracht kan worden. Waar Godot precies voor staat, zal duidelijk worden door eerst dat geweer nog eens nader te onderzoeken.  Lees verder Wachten op het schot De alwetende verteller →

Artikel, De Alwetende Verteller

You, the other De alwetende verteller

Geef een reactie

Een basisschooljuf zit voor haar klaslokaal. Groep 3, 4. Ze kijkt vertwijfeld om zich heen, begint ineens te huilen en rent het lokaal uit. De klas volgt haar, met één jongetje voorop.
“Wat is er, mevrouw?”
“Mijn man heeft me een oud kreng genoemd.”
“Wat is dat?”
“Dat moet je maar aan hem vragen!”

Door Justin Warners

Ik zal er vanuit moeten gaan dat jij, de lezer, niet bekend bent met het werk van Roy Andersson. Zijn films (met name het drieluik van Songs from the Second Floor, A Pigeon sat on a Branch Reflecting on Existence en You, the Living), zijn je waarschijnlijk geheel vreemd. En zelfs al heb je ze gezien, dan zijn ze je waarschijnlijk nog steeds vreemd. Ze laten zich niet makkelijk beschrijven, laat staan analyseren. Zo’n analyse, die nu toch zal volgen, kan het best beginnen bij het gegeven dat de films zo ongewoon zijn.

Lees verder You, the other De alwetende verteller →

Artikel, De Alwetende Verteller

Synecdoche, New York en Sterfelijkheid De Alwetende Verteller

Geef een reactie

“I’ve been thinking a lot about dying recently.”
“You’re gonna be fine, sweety”
“No, regardless of how this particular thing works itself out, I will be dying and so will you, and so will everyone here. We’re all hurtling towards death, yet here we are for the moment, alive. Each of us knowing we’re going to die, each of us secretly believing we won’t.”

Door Justin Warners

In De Alwetende Verteller zal ik elke Qualia op zoek gaan naar de filosofie in een boek of een film. Deze eerste editie is meteen atypisch. Ten eerste is zij bijzonder naargeestig; we hebben het vandaag over de dood. Ten tweede (en dit verklaart meteen het eerste) is zij aan iemand opgedragen. Dit stuk is voor Philip Seymour Hoffman, die op 2 februari is overleden. Dat ik over mijn gebruikelijke cynisme heen stap om zo’n haast melodramatisch statement te maken, spreekt boekdelen over mijn respect voor de man als acteur. Ten derde spreek ik je nu vanuit de eerste persoon aan. Door je hier op te wijzen breek ik natuurlijk schaamteloos door de vierde muur heen. Dit is echter wel een prachtig bruggetje naar Synecdoche, New York, een film die Hoffman met regisseur Charlie Kaufman maakte. In deze film wordt de vierde muur namelijk ook geen moment met rust gelaten.

Lees verder Synecdoche, New York en Sterfelijkheid De Alwetende Verteller →

Artikel, De Alwetende Verteller

Adam ou l‘optimisme De Alwetende Verteller

Geef een reactie

“Here it says that you’re evil. It’s rude to write that on a person’s CV. Are you really evil?”
“…”
“I didn’t think so. Because there are no evil people. We don’t believe in that. If you only look for evil, then the world is evil. But you can try to focus on the silver lining as we do here. That makes everything easier.”

Door Justin Warners

InAdam’s Æblervolgen we Adam. Adam is een neonazi die als straf voor een of ander misdrijf ter rehabilitatie naar een kerk op het platteland wordt gestuurd. De plaatselijke priester, Ivan, vraagt hem om voor zichzelf een doel te stellen dat hij wil bereiken tijdens zijn verblijf. Adam denkt het zich makkelijk te maken; hij kiest ervoor om een appeltaart te bakken, met appels uit de boom in de kerktuin. Zodra hij aan de slag gaat, loopt alles echter in de soep. De oven ontploft, kraaien vallen de appels aan en uiteindelijk maakt een bliksemschicht zelfs korte metten met de hele boom. Volgens Ivan zijn dit beproevingen van God, en als de symmetrie met het verhaal van de Bijbelse Job nog niet duidelijk is, helpt de film een handje door deze expliciet aan te wijzen. Toch heeft de film ook een sterke link met een ander oud boek: Ivan lijkt heel erg op Pangloss uit Voltaires Candide of het optimisme. Deze link is subtieler, maar verdient het juist daarom eens onder de loep genomen te worden. Laten we bij het begin beginnen, en nagaan wie Ivan en Pangloss eigenlijk zijn.

Lees verder Adam ou l‘optimisme De Alwetende Verteller →