Dit artikel met misschien al te indrukwekkende titel biedt een beschouwend antwoord op de vraag wat te denken over twee visies op de essentie van menselijke identiteit.
Door Flavio Geelhoed
In ieder geval eens, als het geen tweemaal was, kreeg ik door een oudere zus toegeroepen: ‘Je bent je gedachten niet!’ Zo herinnerde ik me weer heel duidelijk toen ik, Descartes’ Meditaties lezend, stuitte op het exacte tegengestelde, namelijk dat hij zijn bestaan concludeert uit het feit dat hij denkt, want hij die denkt over wat hij is, is iets wat denkt. Deze schijnbare tegenstelling – ‘je bent je denken niet’ versus ‘je bestaat zowaar je denkt’ – leek mij direct het geschikte onderwerp voor mijn eerste bijdrage aan Qualia. Want wat moet ik hiervan… denken? Is het zo dat mijn gedachten geen deel uitmaken van mijn identiteit? Wat ík denk is toch een evident onderdeel van wie ík ben? Of niet, ben ik pas mijn ware ik als ik niet denk, en ik alleen maar bewust ben en voel? Dit zijn enkele van de gedachten die ik heb als ik hier vrij over zit te peinzen.
Vrijheid geldt als een van de speerpunten in de hedendaagse maatschappij, maar betekent een liberale samenleving ook dat zij vrij is?
Door Jochem Dijkstra
Cultureel liberalisme
Liberalisme is in de negentiende eeuw ontstaan als protest tegen het absolutisme. Men wilde het heft in eigen hand nemen en zich niet langer de les laten lezen door een selecte groep uitverkorenen. Enkele van de kernbegrippen van dit liberalisme waren daarom individualisme, gelijkwaardigheid en vrijheid. In dit essay wil ik een weergave geven van hoe deze waarden in het huidige tijdsbestek onderling kunnen botsen.
Welke filosofiestudent komt het niet bekend voor? In een gesprek met een vriend/familielid/kennis merk je dat er verschil van mening bestaat, waarna je besluit daar eens op in te gaan. Je verklaart het oneens te zijn, vraagt om de redenen voor het geuite standpunt, of geeft direct een tegenargument. Je bent benieuwd naar het antwoord, je voorziet een interessante discussie, maar de reactie laat je beduusd achter: ‘nou, ik wil hier geen ruzie over maken hoor!’ In dit stuk zal ik laten zien hoe belangrijk het verschil is tussen discussie en debat.